24 maart 2015; proefveld suikerbieten zaaien

Een week eerder dan in 2014 is het suikerbieten proefveld van SES van der Have gezaaid. Het is inmiddels het 6e jaar dat er tussen mijn eigen suikerbieten een proefveld van SES van der Have word aangelegd. Jaarlijks worden duizenden combinaties suikerbieten uitgeprobeerd op diverse proefvelden door het land. Dit gebeurt op verschillende soorten grond waaronder klei, dalgrond en zand. Er word gekeken naar de opbrengst, suikergehalte maar ook naar schieterresistentie, zaadkwaliteit en oogstbaarheid. Maandagochtend 23 maart word eerst de in het najaar geploegde akker met de sneleg zaaiklaar gemaakt. Na het middaguur is SES van der Have begonnen met zaaien. Dit jaar een kleine 2 ha met ca. 2000 plots (proefrassen, inclusief diverse herhalingen over het perceel) te zaaien. Met een speciaal gemaakte proefveld zaaimachine worden de plots gezaaid. Er word gezaaid met GPS, zodat mooi recht gezaaid kan worden. Tussen alle plots worden zogenaamde rijpaden ingezaaid. Dwars daarop word het proefveld gezaaid. De witte streep geeft aan wanneer de man op de zaaimachine een knop moet indrukken zodat er een proef gezaaid kan worden. Er worden 6 rijen gezaaid ( 3 meter breed) met de zaaimachine. Het zaaien van het proefveld gebeurt met een pneumatische zaaimachine die zo ingericht is dat elk zaadje op precies dezelfde afstand gezaaid word. Na elk proefje (plot) word het zaaielement automatisch leeggezogen. Het zaad word opgevangen in een opvangbakje. Zo kan men zonder vermenging het volgende proefje zaaien.

 

22 februari 2015; weekoverzicht

Inmiddels al aardig op weg in februari. De wintertarwe is ver ontwikkeling. Vergeleken met 2013 is het verschil al groot.

Wintertarwe gezaaid in gewoeld suikerbietenland op 4 oktober 2014. Ras is Henrik. Er is rietzwenkgras mee gezaaid.


Wintertarwe gezaaid in gewoeld aardappelland op 6 oktober 2014. Ras is Henrik.


22 fenruari 2015; weekoverzicht

Dit is de wintertarwe stand gewas begin februari 2014. Zaaidatum 23 oktober 2013. Ras is Henrik.


Inmiddels is het suikerbieten en uien zaaizaad bezorgd. Voorlopig door een natte vrijdag (26 mm) en een nog natte week voor de boeg kan het zaad nog in de verpakking blijven zitten.  Suikerbietenzaad. Ras is Kodiak. Uienzaad. Ras is Dormo.

22 september 2014; suikerbieten afleveren

Maandagavond 22 september zijn de suikerbieten afgeleverd. De suikerbieten zijn een week eerder gerooid. Tegen 20.00 uur kwam de kraan om de suikerbieten op de vrachtwagens te laden. De suikerbieten gaan naar de suikerfabriek Vierverlaten in Groningen.
Alles over het productieproces van suiker. Om de veiligheid van het verkeer te waarborgen wordt er een waarschuwingsbord met knipperlicht vlakbij ons erf gezet. In totaal 22 vrachtwagens zijn er geladen. Rond 3 uur in de nacht waren de suikerbieten weg. De suikeropbrengst is dit jaar voortreffelijk goed. Het suikergehalte van de geladen suikerbieten was gemiddeld 18 %. Vorig jaar was dat rond dezelfde tijd 16,7 %. Door een prachtig voorjaar en mooie zomer met veel zonuren hebben de suikerbieten veel suiker geproduceerd. Zo vroeg in het seizoen is dat erg hoog. In totaal is er bijna 141.000 kg suiker afgeleverd. Het ras wat ik dit jaar geteeld heb is Kodiak van de zaadfirma SES Van der Have.

Door het meten van de interne kwaliteit van de suikerbieten die geleverd zijn weten we wat het suikergehalte, winbaarheid, tarra (meegeleverde grond en groene delen) is.
Aan de hand van die gegevens word de akkerbouwer uitbetaald.
Hoe hoger het suiker gehalte hoe hoger de uitbetalingsprijs per ton netto suikerbieten is.
De winbaarheid van de hoeveelheid suiker in de biet wordt uitgedrukt in een winbaarheidsindex en is afhankelijk van:
het suikergehalte
de hoeveelheid schadelijke stikstof (α-aminoN),
de hoeveelheid kalium en natrium en de verhoudingen hiertussen
Hoe hoger het getal winbaarheid is hoe beter de suiker uit de biet gewonnen kan worden en hoe beter de uitbetaling voor de teler is.

22 september 2014; suikerbieten afleveren

Door tijdens de teelt van de suikerbieten hiermee rekening te houden proberen we een zo hoog mogelijk suikergehalte en winbaarheid te halen.
Vroeg zaaien als het land het toe laat. Niet te veel kunstmest gebruiken en een goede schimmelbestrijding zijn teeltmaatregelen die het suikergehalte en winbaarheid kunnen verhogen.
Hierbij is het weer ook belangrijk, dat hebben we als teler niet in de hand, want dat is elk jaar weer anders.

We krijgen eerst een voorschotprijs uitbetaald per ton netto suikerbiet. Later in april 2015 krijgen we afhankelijk hoe de fabriek draait en Cosun het suiker verkoopt een nabetaling uitbetaald.
Voor elke % tarra word er een bijdrage per ton tarra betaald.
Meer weten over suiker klik hier.

16 t/m 19 september 2014; suikerbieten proefveld rooien

Deze week is onder perfecte rooiomstandigheden het suikerbietenproefveld van SES Van der Have gerooid.
In iets meer dan 3 dagen zijn de proefveld suikerbieten gerooid. Voordat het proefveld gerooid kan worden heeft loonbedrijf Vedelaar het proefveld vrijgerooid. Kopakkers en paden zijn gerooid zodat de proefveldrooier genoeg ruimte heeft.

18 september 2014; suikerbieten rooien

Donderdag 18 september zijn de suikerbieten gerooid. Eerder deze week zijn 15 september al de kopakkers en paden rondom het suikerbietenproefveld gerooid. Ik lever de suikerbieten al enkele jaren in de voorlevering. Dat bevalt me goed. Het land is zo vroeg vrij . Loonbedrijf Vedelaar rooit bij mij de suikerbieten met een 6 rijige Grimme Maxtron bietenrooier en tevens rijden ze de suikerbieten op een hoop. Dit doen ze met een 3 assige Beco kipwagen. Maandag 22 september moeten de suikerbieten klaar liggen.
De bietencampagne 2014 ging op 9 september van start in de twee Nederlandse suikerfabrieken van Suiker Unie, onderdeel van Royal Cosun. Naar verwachting zal deze campagne ongeveer 19 weken gaan duren. Het einde ervan zal daarmee rond 20 januari 2015 uitkomen.
De inschatting op dit moment is dat de suikeropbrengst in Nederland tegen de 15 ton per hectare gaat uitkomen. Dit is nog niet eerder zo hoog geweest. De prognose is dat de Nederlandse suikerfabrieken ongeveer 6,5 miljoen ton bieten gaan verwerken in de komende campagne. De uiteindelijke campagnelengte kan korter of langer uitvallen, mede op basis van de werkelijke gerealiseerde opbrengst per hectare. (Bron:www.cosun.nl)

Eerst word het loof er afgeklapt, daarna de loofkop eraf gesneden en vervolgens word de suikerbiet de grond uitgelicht. Via transport band gaan de suikerbieten omhoog over rollen die de suikerbieten zoveel mogelijk reinigt van de klei. Dan vallen de suikerbieten in de opslagbunker. Doordat de rooier onder alle omstandigheden moet blijven rooien, is deze rooier voorzien van rupsbanden. Achter de rooier lopen nog 2 grote banden. Achterop bij de windmolen ligt een betonplaat. Daar worden de suikerbieten tijdelijk neer gekiept. Rond 22 september worden de suikerbieten opgehaald en gaan ze naar de suikerfabriek.

 

2 april 2014; suikerbieten zaaien

Nadat gisteren (1 april) het suikerbietenproefveld is gezaaid, heeft Gerd Speelman van loonbedrijf De Waard uit Biddinghuizen het perceel met mijn 7 ha eigen suikerbieten vol gezaaid.Dit jaar zaai ik het ras Kodiak van SES van der Have. De zaaimachine zaait 12 rijen breed. Dus 12 voorraadbakjes. Tussen elke rij zit 50 cm. In de rij worden de suikerbietenzaadjes om de 20 cm gezaaid. Dit is de ideale afstand om tot een optimale opbrengst komen. Dan moeten wel alle zaadjes opkomen. Doen ze dat, dan komen er 100.000 planten/ha op. Dat is afhankelijk van het weer en of de zaadjes wel goed opkomen. Afwachten nog. Eerst even overleg met Gerd Speelman waar de suikerbieten komen. Doordat er al een proefveld in het perceel ligt moet de chauffeur van de bietenzaaier goed weten hoe hij perceel verder moet inzaaien. Omdat Loonbedrijf De Waard de GPS op andere trekkers gebruikt dan deze is het om een begin te maken noodzakelijk om eerst het perceel uit te zetten met zogenaamde rood witte sjalonstokken. De eerste suikerbietenrij komt op 50 cm uit de kant van de sloot. Om dan recht te beginnen worden er om de ca. 100 meter een paar sjalonstokken uitgezet. De chauffeur kan met het midden van de trekker recht op de sjalonstok afrijden. Dat word dan de eerste rechte gang. Tot de chauffeur bij de sjalonstok is haal ik de sjalonstok weg en rijd de chauffeur door naar de volgende totdat hij op het einde is. Daar keert hij. Door een markeurstreep door de grond te trekken kan de chauffeur bij de volgende ronde hier op rijden. Een goeie concentratie is hiervoor nodig.

Tegenwoordig met GPS hoeft de chauffeur niet meer zelf te sturen. Voor Gerd de chauffeur heeft GPS een andere benaming namelijk Gerd Poot Scheef ;-). Er wordt een gleuf getrokken waar het zaadje invalt. Het zaadje word aangedrukt op de vochtige grond en daarna word het geultje dicht gemaakt. Rond half 2 in de middag zaten de suikerbieten erin. Met dit groeizame weer kunnen ze over ca. 2 weken bovenstaan.


Hieronder een korte video van het zaaien van de suikerbieten.

1 april 2014; Suikerbieten proefveld gezaaid

SES van der Have uit Rilland heeft 30 maart en 1 april het suikerbietenproefveld ingezaaid. Het is inmiddels het 5e jaar dat er tussen mijn eigen suikerbieten een proefveld van SES van der Have word aangelegd. Jaarlijks worden duizenden combinaties suikerbieten uitgeprobeerd op diverse proefvelden door het land. Dit gebeurt op verschillende soorten grond waaronder klei, dalgrond en zand. Er word gekeken naar de opbrengst, suikergehalte maar ook naar schieterresistentie, zaadkwaliteit en oogstbaarheid. Transportbedrijf Van Wieren uit Emmeloord heeft de speciale proefveld zaaimachine vrijdagochtend 28 maart gebracht. Maandagochtend 31 maart werd de zaaimachine verder ingesteld op het erf door medewerkens van SES van der Have uit Rilland.

Het zaaien van het proefveld gebeurt met een pneumatische zaaimachine die zo ingericht is dat elk zaadje op precies dezelfde afstand gezaaid word. Tussen alle proeven worden zogenaamde rijpaden ingezaaid. Dwars daarop word het proefveld gezaaid. De witte streep geeft aan wanneer de man op de zaaimachine een knop moet indrukken zodat er een proef gezaaid kan worden. Elk zakje is weer een proef (plot). Het zakje word leeg gegooid in de trechter op de zaaimachine. Na elk proefje (plot) word het zaaielement automatisch leeggezogen. Het zaad word opgevangen in een opvangbakje. Zo kan men zonder vermenging het volgende proefje zaaien. De zaaimachine rijdt sinds 3 jaar op GPS van SBG.


 

Video proces bietenzaad door SES Van der Have.

2 oktober 2013; suikerbietenproefveld gerooid

Vrijdag 27 september is SES van der Have begonnen met de oogst van het suikerbietenproefveld. Woensdag 2 oktober was het proefveld eruit. Dit jaar is het proefveld netto 1,87 ha groot met 2088 trials. Elke trial is 1,5 m bij 6 meter breed. Een week eerder zijn mijn eigen suikerbieten al gerooid. En is ook het proefveld vrij gerooid. Woensdag 2 oktober tegen de middag waren de suikerbieten eruit. Het rooien verliep dit jaar perfect. Ideale rooiomstandigheden. Totaal 4 dagen werk. De rooier is na dit proefveld naar de Noordoostpolder gegaan waar ook nog proeven liggen en daarna moeten ze ook nog naar Drenthe en Groningen. De bietenrooier rijdt voor het 2e jaar op GPS. Tijdens het rooien worden per trial, het brutogewicht en het netto gewicht gewogen. Er zit namelijk een wastrommel in de rooier die de grond eraf wast. Met een tankwagen word de rooier af en toe bijgevuld. Het vuile spoelwater word tijdens het rooien op het land geloosd. In de rooier worden de bieten gesneden, daaruit word een stukje brij gehaald . Deze brij worden per trial allemaal bewaard. Al deze monsters worden ingevroren bewaard. In de winter worden de gegevens gebruikt om te zien of er nieuwe veelbelovende rassen uit komen. Nadat er een monster is uitgehaald worden de overige gesneden suikerbieten opgevangen in een wagen. Deze suikerbieten worden op het erf gekiept. Met de opschepbak worden de suikerbieten in een container gestort. De container met suikerbieten word opgehaald door transportbedrijf Post en Haveman. Deze brengt de suikerbieten naar de suikerfabriek. Daar worden ze verder verwerkt tot suiker.

 

23 september 2013; suikerbieten laden

De op 20 en 21 september gerooide suikerbieten zijn afgeleverd. Maar liefst 22 vrachtwagens met suikerbieten zijn vanaf ons bedrijf geladen. De suikerbieten gaan direct door naar de suikerfabriek in Groningen. Waar ze verwerkt worden en er suiker uit gewonnen word. Totaal 651.620 kg suikerbiet met een suikergehalte van 16,71 % levert 108.880 kg suiker op. De suikerbieten zijn op de vrachtwagen naar de suikerfabriek in Groningen gegaan.


Door het meten van de interne kwaliteit van de suikerbieten die geleverd zijn weten we wat het suikergehalte, winbaarheid, tarra (meegeleverde grond en groene delen) is.
Aan de hand van die gegevens word de akkerbouwer uitbetaald.
Hoe hoger het suiker gehalte hoe hoger de uitbetalingsprijs per ton netto suikerbieten is.
De winbaarheid van de hoeveelheid suiker in de biet wordt uitgedrukt in een winbaarheidsindex en is afhankelijk van: het suikergehalte, de hoeveelheid schadelijke stikstof (α-aminoN),  de hoeveelheid kalium en natrium en de verhoudingen hiertussen. Hoe hoger het getal winbaarheid is hoe beter de suiker uit de biet gewonnen kan worden en hoe beter de uitbetaling voor de teler is. Door tijdens de teelt van de suikerbieten hiermee rekening te houden proberen we een zo hoog mogelijk suikergehalte en winbaarheid te halen. Vroeg zaaien als het land het toe laat. Niet te veel kunstmest gebruiken en een goede schimmelbestrijding zijn teeltmaatregelen die het suikergehalte en winbaarheid kunnen verhogen. Hierbij is het weer ook belangrijk, dat hebben we als teler niet in de hand, want dat is elk jaar weer anders. We krijgen eerst een voorschotprijs uitbetaald per ton netto suikerbiet. Later in april 2014 krijgen we afhankelijk hoe de fabriek draait en Cosun het suiker verkoopt een nabetaling uitbetaald. Voor elke % tarra word er een bijdrage per ton tarra betaald.

23 september 2013; suikerbieten laden

Een deel van het overzicht met alle leveringen met kwaliteitsgegevens. Gemiddeld kwam ik op een suikergehalte van 16,71 % met 88 ton/ha netto suikerbieten. Niet gek voor zo vroeg in het seizoen.

20 en 21 september 2013; suikerbieten rooien

Vrijdagmiddag 20 september is loonbedrijf Vedelaar uit Nagele begonnen met rooien van het perceel suikerbieten. De suikerbietencampagne is net begonnen.
De leden en contractanten van Cosun telen gezamenlijk ongeveer 73.000 ha suikerbieten. Ruim 5 miljoen ton suikerbieten worden vanaf begin september verwerkt in de suikerfabrieken te Dinteloord en Vierverlaten. In de loop van januari verwerkt Suiker Unie de laatste bieten. De agrarische dienst maakt in overleg met de telers een afnameschema voor de te oogsten suikerbieten. De bieten gaan grotendeels per vrachtwagen naar de fabrieken. Het transport vindt dag en nacht, 7 dagen per week plaats. (Bron: Cosun)
Doordat ik voor het vierde jaar een suikerbietenproefveld van SES van der Have heb lever ik de suikerbieten nu al een aantal jaren vroeg af. Het proefveld word ook meestal in september geoogst. Om bij het proefveld te kunnen moet het proefveld vrijgerooid worden. Als dat gebeurt is blijft er voor mij meestal nog 4 ha over. Ik heb zoiets van rooi dan maar alles eruit. Voordeel is dat ik dan vroeg mijn perceel vrij heb, nadeel is wel dat de opbrengst dan wel wat minder is dan later rooien in oktober of november. Dat geld ook voor het suikergehalte. Als je echt heel vroeg levert krijg je nog wel wat compensatie. Dit is in de vorm van een premie per ton suikerbiet. De campagne duurt wel tot in januari. Daardoor krijgen akkerbouwers die heel laat leveren ook een premie per ton suikerbiet voor het laat leveren. Doordat de suikerbieten dan heel lang op het erf bewaard moeten worden gaat het suikergehalte in de hoop dalen.

Dit jaar rooit loonbedrijf Vedelaar uit Nagele de suikerbieten. Ze rooien met een 6 rijige Grimme Maxtron 620 rooier. Tevens verzorgt Vedelaar ook het transport van de suikerbieten. Dat gebeurt met een Case trekker met daarachter een Beco 2000 Super wagen. De suikerbieten worden op 3 verschillende plekken op ons bedrijf gestort. Bij 2 windmolens en het restant op het erf. Het erf wil ik niet helemaal volstorten omdat ik komende week het erf nodig heb om de uien in de schuur te brengen. De bietenrooier rooit 6 rijen suikerbieten. Dat is 3 meter breed. Totaal heb ik ca. 7,4 ha laten rooien. Er blijft na het rooien van deze suikerbieten nog 2 ha proefveld over. Eerst word het loof er afgeklapt, daarna de loofkop eraf gesneden en vervolgens word de suikerbiet de grond uitgelicht. Via transport band gaan de suikerbieten omhoog over rollen die de suikerbieten zoveel mogelijk reinigt van de klei. Dan vallen de suikerbieten in de opslagbunker. Doordat de rooier onder alle omstandigheden moet blijven rooien, is deze rooier voorzien van rupsbanden. Achter de rooier lopen nog 2 grote banden. Door de bijna 90 mm die er afgelopen 2 weken is gevallen is de kleigrond tijdens het rooien nogal plakkerig. De bunker van de rooier is groot genoeg om 1 rondje te kunnen rooien. In ons geval is dat ca. 290 meter heen en 290 meter terug. Dat is ca. 0,17 ha. De kiepwagen is na het lossen van de bunker ook nagenoeg vol. De suikerbieten zijn al flink aan de maat. Er zijn suikerbieten bij die meer dan 3 kg wegen.
De suikerbieten moeten voor maandagochtend 23 september 6 uur op het erf klaar liggen. Een dag later worden ze dan mogelijk al opgehaald en vervolgen de suikerbieten hun weg naar de suikerfabriek waar ze verwerkt worden. Later in de week krijg ik als teler een overzicht van de suikergehaltes en het gewicht van de afgeleverde bieten. Tevens word de meegeleverde tarra (grond wat nog aan de bieten zat, loofresten) verrekend. Dan weet ik ook hoeveel suiker er door ons is geproduceerd en krijg ik een geldvoorschot. Afhankelijk van hoe de verwerking verloopt in de fabriek en hoe Cosun de bieten verkoopt krijgen we in april volgend jaar een nabetaling.