4 oktober 2013; uitgeregend tijdens het aardappelrooien

/in , ,

Na enige rooierfrustratie hebben we ruim een dag later dan gepland een begin gemaakt met het rooien van de aardappelen. De planning was om dinsdagmiddag 1 oktober te beginnen. Dan zouden de aardappelen donderdag er uit kunnen zijn, maar het liep allemaal anders. In de winter had de rooier nog een grote onderhoudsbeurt gehad bij mechanisatiebedrijf Weevers. Dus vol goeie moed koppelde mijn collega de rooier aan de trekker. Even alle functies testen, maar wat bleek de afvoerband van de rooier ( deze voert de aardappelen van de rooier in de kiepwagen ) draait de verkeerde kant op. En ook andere functies werkten niet. Mechanisatiebedrijf Weevers gebeld en monteur is gekomen. Deze kon de storing niet terplekke verhelpen. Ik heb de rooier naar mechanisatiebedrijf gebracht. Daar is monteur verder gaan zoeken. De rooier , een Grimme GZ 1700, zit vol met electronica. Dus is het lang zoeken naar de oorzaak. Alles werd er aangedaan om de rooier weer goed werkend te krijgen. Woensdagochtend kwam er een monteur van Grimme bij. Uiteindelijk konden we rond 15.00 uur de rooier ophalen. Wat de oorzaak van de storing is geweest blijft gissen. Misschien is het een soort van inductie geweest waar door alles is ontregeld. Na nog wat opstart problemen ging het rooien perfect. De aardappelen komen brandschoon uit de grond. Met ca. 6 km/uur konden we rooien. Normaal rijdt je wel wat langzamer. Met 5 man kunnen we de aardappeloogst rondzetten. 1 trekkerchauffeur op de rooimachine, 2 trekkerchauffeurs voor de kipwagens, 1 die in de schuur blijft en 1 man die het land lostrekt met de woelpoot.

De kipwagen stort de aardappelen in de stortbak. De aardappelen worden via brede band omhoog gevoerd daar komen ze over een rollenset die de losse grond en te kleine aardappelen (beneden ca. 35 mm) verwijdert. De grond en te kleine aardappelen komen op een transportband en komen dan in een kiepwagen terecht. Vanaf de stortbak vervolgen de aardappelen hun weg via transportbanden naar de opslag. Daarbij worden grote valhoogtes zoveel mogelijk beperkt. Door te hoge valhoogtes kunnen de aardappelen beschadigingen en kan er stootblauw ontstaan. Uiteindelijk komen de aardappelen op de zogenaamde hallenvuller. Deze legt de aardappelen mooi weg in de opslag. De hallenvuller zwenkt van links naar rechts en kan omhoog en omlaag en is ook nog in en uit te schuiven. Met een speciale afstandbediening kan de hallenvuller bedient worden. Mijn vader, Geert, trekt direct na het rooien, de trekkersporen die ontstaan zijn tijdens het rooien, goed los met de woelpoot. Erg belangrijk zeker na de vele regen die er gevallen is vrijdag 4 oktober. Helaas is de opslag nog niet volgekomen, omdat in de nacht van donderdag op vrijdag regen roet in het eten gooide. Uiteindelijk 22,6 mm neerslag. Dat is te nat om te rooien. Hadden we nou geen troubles gehad met de rooier dan waren ze er makkelijk voor de regen uit geweest. Zondag, 6 oktober gaan we weer verder met rooien en als het meezit zijn ze tegen de avond eruit. Door de regen zal de rooisnelheid wel wat lager zijn. Als onze aardappelen eruit zijn gaan we verder rooien bij mijn buurman. Gelukkig blijft het volgende week nog droog.

4 oktober 2013; uitgeregend tijdens het aardappelrooien

Woelen.

2 oktober 2013; suikerbietenproefveld gerooid

/in , , ,

Vrijdag 27 september is SES van der Have begonnen met de oogst van het suikerbietenproefveld. Woensdag 2 oktober was het proefveld eruit. Dit jaar is het proefveld netto 1,87 ha groot met 2088 trials. Elke trial is 1,5 m bij 6 meter breed. Een week eerder zijn mijn eigen suikerbieten al gerooid. En is ook het proefveld vrij gerooid. Woensdag 2 oktober tegen de middag waren de suikerbieten eruit. Het rooien verliep dit jaar perfect. Ideale rooiomstandigheden. Totaal 4 dagen werk. De rooier is na dit proefveld naar de Noordoostpolder gegaan waar ook nog proeven liggen en daarna moeten ze ook nog naar Drenthe en Groningen. De bietenrooier rijdt voor het 2e jaar op GPS. Tijdens het rooien worden per trial, het brutogewicht en het netto gewicht gewogen. Er zit namelijk een wastrommel in de rooier die de grond eraf wast. Met een tankwagen word de rooier af en toe bijgevuld. Het vuile spoelwater word tijdens het rooien op het land geloosd. In de rooier worden de bieten gesneden, daaruit word een stukje brij gehaald . Deze brij worden per trial allemaal bewaard. Al deze monsters worden ingevroren bewaard. In de winter worden de gegevens gebruikt om te zien of er nieuwe veelbelovende rassen uit komen. Nadat er een monster is uitgehaald worden de overige gesneden suikerbieten opgevangen in een wagen. Deze suikerbieten worden op het erf gekiept. Met de opschepbak worden de suikerbieten in een container gestort. De container met suikerbieten word opgehaald door transportbedrijf Post en Haveman. Deze brengt de suikerbieten naar de suikerfabriek. Daar worden ze verder verwerkt tot suiker.

 

25 september 2013; restant uien afleveren

/in , ,

Het restant van de uien wat niet in de opslag kan is op vrachtwagens afgeleverd. De uien heb ik verkocht via Commissiehandel Samen Sterk uit Biddinghuizen. Normaal gesproken kan ik ongeveer 4,5-5 ha van mijn uienareaal zelf opslaan, maar dit jaar zijn de opbrengsten een heel stuk minder. Het koude voorjaar met daar achter aan een warme droge zomer is daar de oorzaak van. Dit jaar ging bijna 7,5 ha in de opslag. Dat zegt al genoeg over de opbrengst. Het areeal uien op ons bedrijf is dit jaar 10 ha. 2,8 ha is uiteindelijk afgeleverd. De uien zijn bij een akkerbouwer te Lelystad de opslag in gegaan. Het ras is Hypark.

23 en 24 september 2013; uien laden

/in , ,

3 en 24 september hebben we de uienopslag vol gereden met uien. De uien van het ras Hypark waren een paar weken terug al gerooid. Nu pas waren de weersomstandigheden goed genoeg om ze naar binnen te rijden. In de opslag gaat bruto ca. 350 ton uien. Tijdens het laden hebben we de zon nauwelijks gezien. Via de stortbak gaan de uien via diverse transportbanden de opslag in. Bovenop waren de uien droog. Onder de uien niet. Aan de uien kwam daarom ook een klein kleilaagje te zitten. Op zich geeft dat niet. Bij aflevering valt dit laagje er af.

De stortbak haalt er tevens nog wat losse kleigrond en ondermaatse uien (< 35 mm ) uit. Deze kleine uitjes hebben voor ons geen waarde en en word bij aflevering als tarra gezien. Via de transportbanden komen de uien uiteindelijk in de opslag. De zogenaamde hallenvuller verdeelt de uien van links naar rechts over de opslag. Om de 3 a 4 meter liggen halfronde kokers. Hier komen de uien ook bovenop te liggen. Als de opslag vol is worden via ventilatoren de uien zo droog geventileerd. De uien worden zo snel mogelijk droog geventileerd. Dit duurt ca. 4 weken. Daarna worden de uien langzaam teruggekoeld naar ca. 6 graden in december. De uien heb ik onder gebracht in een pool. De pool van Stichting Uienpool Flevoland. In deze pool zitten meer telers in met uien geteeld in Flevoland. De poolcommissie van deze pool bepaalt het verkoopmoment. Dit is afhankelijk van de kwaliteit en sortering. Word een match gevonden voor een partij uien en een goeie prijs betaald dan worden de uien uiteindelijk afgeleverd. Dat kan vanaf november 2013 tot eind mei 2014 zijn. Als alle pooluien van de telers verkocht zijn dan komt daar een gemiddelde prijs uit.

23 september 2013; suikerbieten laden

/in , ,

De op 20 en 21 september gerooide suikerbieten zijn afgeleverd. Maar liefst 22 vrachtwagens met suikerbieten zijn vanaf ons bedrijf geladen. De suikerbieten gaan direct door naar de suikerfabriek in Groningen. Waar ze verwerkt worden en er suiker uit gewonnen word. Totaal 651.620 kg suikerbiet met een suikergehalte van 16,71 % levert 108.880 kg suiker op. De suikerbieten zijn op de vrachtwagen naar de suikerfabriek in Groningen gegaan.

Door het meten van de interne kwaliteit van de suikerbieten die geleverd zijn weten we wat het suikergehalte, winbaarheid, tarra (meegeleverde grond en groene delen) is.
Aan de hand van die gegevens word de akkerbouwer uitbetaald.
Hoe hoger het suiker gehalte hoe hoger de uitbetalingsprijs per ton netto suikerbieten is.
De winbaarheid van de hoeveelheid suiker in de biet wordt uitgedrukt in een winbaarheidsindex en is afhankelijk van: het suikergehalte, de hoeveelheid schadelijke stikstof (α-aminoN),  de hoeveelheid kalium en natrium en de verhoudingen hiertussen. Hoe hoger het getal winbaarheid is hoe beter de suiker uit de biet gewonnen kan worden en hoe beter de uitbetaling voor de teler is. Door tijdens de teelt van de suikerbieten hiermee rekening te houden proberen we een zo hoog mogelijk suikergehalte en winbaarheid te halen. Vroeg zaaien als het land het toe laat. Niet te veel kunstmest gebruiken en een goede schimmelbestrijding zijn teeltmaatregelen die het suikergehalte en winbaarheid kunnen verhogen. Hierbij is het weer ook belangrijk, dat hebben we als teler niet in de hand, want dat is elk jaar weer anders. We krijgen eerst een voorschotprijs uitbetaald per ton netto suikerbiet. Later in april 2014 krijgen we afhankelijk hoe de fabriek draait en Cosun het suiker verkoopt een nabetaling uitbetaald. Voor elke % tarra word er een bijdrage per ton tarra betaald.

23 september 2013; suikerbieten laden

Een deel van het overzicht met alle leveringen met kwaliteitsgegevens. Gemiddeld kwam ik op een suikergehalte van 16,71 % met 88 ton/ha netto suikerbieten. Niet gek voor zo vroeg in het seizoen.

20 en 21 september 2013; suikerbieten rooien

/in , ,

Vrijdagmiddag 20 september is loonbedrijf Vedelaar uit Nagele begonnen met rooien van het perceel suikerbieten. De suikerbietencampagne is net begonnen.
De leden en contractanten van Cosun telen gezamenlijk ongeveer 73.000 ha suikerbieten. Ruim 5 miljoen ton suikerbieten worden vanaf begin september verwerkt in de suikerfabrieken te Dinteloord en Vierverlaten. In de loop van januari verwerkt Suiker Unie de laatste bieten. De agrarische dienst maakt in overleg met de telers een afnameschema voor de te oogsten suikerbieten. De bieten gaan grotendeels per vrachtwagen naar de fabrieken. Het transport vindt dag en nacht, 7 dagen per week plaats. (Bron: Cosun)
Doordat ik voor het vierde jaar een suikerbietenproefveld van SES van der Have heb lever ik de suikerbieten nu al een aantal jaren vroeg af. Het proefveld word ook meestal in september geoogst. Om bij het proefveld te kunnen moet het proefveld vrijgerooid worden. Als dat gebeurt is blijft er voor mij meestal nog 4 ha over. Ik heb zoiets van rooi dan maar alles eruit. Voordeel is dat ik dan vroeg mijn perceel vrij heb, nadeel is wel dat de opbrengst dan wel wat minder is dan later rooien in oktober of november. Dat geld ook voor het suikergehalte. Als je echt heel vroeg levert krijg je nog wel wat compensatie. Dit is in de vorm van een premie per ton suikerbiet. De campagne duurt wel tot in januari. Daardoor krijgen akkerbouwers die heel laat leveren ook een premie per ton suikerbiet voor het laat leveren. Doordat de suikerbieten dan heel lang op het erf bewaard moeten worden gaat het suikergehalte in de hoop dalen.

Dit jaar rooit loonbedrijf Vedelaar uit Nagele de suikerbieten. Ze rooien met een 6 rijige Grimme Maxtron 620 rooier. Tevens verzorgt Vedelaar ook het transport van de suikerbieten. Dat gebeurt met een Case trekker met daarachter een Beco 2000 Super wagen. De suikerbieten worden op 3 verschillende plekken op ons bedrijf gestort. Bij 2 windmolens en het restant op het erf. Het erf wil ik niet helemaal volstorten omdat ik komende week het erf nodig heb om de uien in de schuur te brengen. De bietenrooier rooit 6 rijen suikerbieten. Dat is 3 meter breed. Totaal heb ik ca. 7,4 ha laten rooien. Er blijft na het rooien van deze suikerbieten nog 2 ha proefveld over. Eerst word het loof er afgeklapt, daarna de loofkop eraf gesneden en vervolgens word de suikerbiet de grond uitgelicht. Via transport band gaan de suikerbieten omhoog over rollen die de suikerbieten zoveel mogelijk reinigt van de klei. Dan vallen de suikerbieten in de opslagbunker. Doordat de rooier onder alle omstandigheden moet blijven rooien, is deze rooier voorzien van rupsbanden. Achter de rooier lopen nog 2 grote banden. Door de bijna 90 mm die er afgelopen 2 weken is gevallen is de kleigrond tijdens het rooien nogal plakkerig. De bunker van de rooier is groot genoeg om 1 rondje te kunnen rooien. In ons geval is dat ca. 290 meter heen en 290 meter terug. Dat is ca. 0,17 ha. De kiepwagen is na het lossen van de bunker ook nagenoeg vol. De suikerbieten zijn al flink aan de maat. Er zijn suikerbieten bij die meer dan 3 kg wegen.
De suikerbieten moeten voor maandagochtend 23 september 6 uur op het erf klaar liggen. Een dag later worden ze dan mogelijk al opgehaald en vervolgen de suikerbieten hun weg naar de suikerfabriek waar ze verwerkt worden. Later in de week krijg ik als teler een overzicht van de suikergehaltes en het gewicht van de afgeleverde bieten. Tevens word de meegeleverde tarra (grond wat nog aan de bieten zat, loofresten) verrekend. Dan weet ik ook hoeveel suiker er door ons is geproduceerd en krijg ik een geldvoorschot. Afhankelijk van hoe de verwerking verloopt in de fabriek en hoe Cosun de bieten verkoopt krijgen we in april volgend jaar een nabetaling.

2 en 3 september 2013; uien rooien

/in , ,

Maandag 2 en dinsdag 3 september heb ik onze 10 ha uien van het ras Hypark gerooid. Dat is een paar dagen eerder dan vorig jaar. De uien hebben nagenoeg geen groei meer en doordat het nu mooi droog weer is om te rooien mijn kans maar gepakt. Mijn strategie is om niet meer voor de maximale kilo’s te gaan maar ook naar de kwaliteit te kijken. Vorig jaar ook gedaan en dat is me goed bevallen. Maar of het dit jaar ook goed is weten we pas later. Het rooien gaat perfect. De te rooien grond is mooi los. De rooicombinatie is een Holaras. Voorop de trekker een loofklapper die door de zuigende werking het loof afklapt tot een bepaalde hoogte. Het loof moet ca. 5 cm boven de bladsplitsing geklapt worden. Korter klappen geeft kans op de zogenaamde Koprot schimmel. Tevens is minder kans op uientarra. De klapper heeft een max. (grove) hoogte afstelling en een min. (fijne) hoogte afstelling met een automatische (elektro-/hydraulische) hoogte regeling d.m.v. bodemvoelers (tasters) en sensoren.
De uien worden door een vierkante rooias als het ware opgenomen uit de grond. Naast deze vierkante as zijn aan elke kant kouterschijven en een V-vormig ploegje gemonteerd. Zowel kouterschijf als ploeg voorkomen verlies bij het opnemen van de uien. D.m.v. een rubberen opneemwals achter de rooi-as worden de uien op de rooiband gebracht. Al schokkend en reinigend worden de uien op een tweede rooiband gebracht welke deze via een stort “K” onbeschadigd weer op het land werpt. Na droging kunnen de uien probleemloos opgenomen worden. (Bron: www.holaras.nl )

26 augustus 2013; wintertarwe afleveren

/in , ,

Maandag heb ik de in de uienbewaring tijdelijk opgeslagen wintertarwe afgeleverd. Deze wintertarwe heeft als bestemming Agrifirm Emmeloord. De wintertarwe wordt in Emmeloord geschoont en daarna als zaaitarwe door Agrifrim verkocht. De wintertarwe schep ik zelf op met de heftruck. In ca. 1 uur kan ik een vrachtwagen van in totaal 36 ton wintertarwe volscheppen. De vrachtwagen pendelt heen en weer tussen Emmeloord en ons bedrijf. Helaas viel het vochtgehalte van deze wintertarwe van het ras Delmare me wel tegen. Onder de 17 % hoef ik geen droogkosten te betalen, maar gemiddeld kwam ik uit op 17,5 %. Over de opbrengst daarentegen was ik wel tevreden. Ik kwam met aftrek van het vocht uit op 11,2 ton/ha.

26 augustus 2013; wintertarwe afleveren

24 augustus 2013; tarwe afgeleverd

/in , ,

Post en Haveman heeft met een shovel van Van Werven de net geoogste wintertarwe van het ras Lincoln afgehaald.
Om half 8 in de ochtend is men begonnen. In totaal zijn 3 vrachtauto’s met wintertarwe opgehaald. De wintertarwe heb ik verkocht aan Agrifirm. De wintertarwe zit in een zogenaamde basis graanpool van Agrifirm.
De wintertarwe ging vroeger meestal naar een Agrifirm pand in Dronten, maar dit jaar gaat ons graan naar Graansloot Kampen. Agrifirm Plant is voor een lange periode een samenwerking aangegaan met Graansloot Kampen BV voor het opslaan van granen. Agrifirm Plant vernieuwt de graanlogistiek en kiest voor het centraliseren van de graansopslag. Door het centraliseren van de graanopslag en producten bij telers op het erf te bezorgen, kan er efficiënter worden gewerkt. Graansloot bouwt een nieuwe moderne graanopslag met een capaciteit van 130.000 ton. Volgens planning wordt er voor oogst 2013 een opslagcapaciteit van 65.000 ton en vervolgens voor oogst 2014 het resterende deel van de 130.000 ton gerealiseerd. gerealiseerd.
De uitbreiding bestaat uit de ontwikkeling van ca. 2 ha, bebouwd met 9.600 m2, 15m1 hoge vlakloodsen en 18 silo’s aan de Zuiderzeehaven van Kampen, naast de huidige locatie. (Bron:www.graanportaal.nl)
De opbrengst van het wintertarwe ras Lincoln is goed te noemen dit jaar. De opbrengst komt uit op ongeveer 10,6 ton /ha (10600 kg/ha). Dat is 200 kg/ha meer dan in 2012. Het vocht gehalte was gemiddeld 16,5 en het hectolitergewicht 76.

22 en 23 augustus 2013; wintertarwe oogst

/in , ,

Donderdagmiddag 22 augustus is dan eindelijk de tarwe oogst van start gegaan. 10 dagen later dan in 2012 en 18 dagen later dan 2011. Ondanks de tot nu toe prachtige zomer is de tarweoogst moeizaam op gang gekomen dit jaar. Het lijkt heel mooi weer en dat is het ook wel, maar voor de tarweoogst mag het absoluut niet regenen. En dat was afgelopen 2 weken wel het geval. Een dag droog en dan een dag met net 1-2 mm regen. Het tarwe gewas moet dan eerst weer bijna een dag of langer drogen voordat we kunnen dorsen. Het vochtgehalte is voor ons een bepalende factor om te starten met de tarweoogst. Namelijk hoe hoger het vocht gehalte is hoe meer kosten we moeten maken om de tarwe goed te kunnen drogen. Het vocht gehalte moet namelijk rond de 15 % zijn. Hoe meer procenten boven de 15 hoe meer het voor ons gaat kosten. Dus is het van belang om goed te weten wat het vochtgehalte is van de wintertarwe. Door een monster uit het gewas te halen kunnen we dat bepalen. Het vochtgehalte is nog aan de hoge kant. Maar op den duur moet je een beslissing nemen. De wintertarwe is rijp en aangezien onze tarwe door de loonwerker word gedorst, kun je niet allemaal tegelijkertijd op hetzelfde ideale moment beginnen. De weersverwachtingen waren ook niet zo dat het een week zonnig en droog weer word.

De knoop maar doorgehakt en donderdagmiddag kon de combine van loonbedrijf De Waard uit Biddinghuizen rond 14.00 uur beginnen. Het was helaas die dag steeds bewolkt zodat het vochtgehalte niet echt snel zou zakken. Toch hebben we rond de 16,5 tot 17,5 % kunnen dorsen. Ik heb 20 ha wintertarwe. Donderdag heeft de Waard 10 ha kunnen dorsen. Om 21.30 in de avond moest hij stoppen omdat het alweer te vochtig werd. Het stro laat ik al een aantal jaren verhakselen. De bodem is erg dankbaar voor dit verhakselde stro. Het organische stof gehalte van de bodem probeer ik zo op peil te houden en tevens vermijd ik extra handelingen zoals perssen en stroladen op het land. Deze rijden toch weer extra op het land.

Het zogenaamde hectoliter gewicht van de wintertarwe is hoog dit jaar. Om het vroeger te meten werd een spintvant gebruikt. Mijn vader heeft nog zo’n antiek spintvat in zijn bezit. In zo’n vat gaat een 0,5 dekaliter tarwe. In dit spintvat zit bijna 4 kg tarwe. 20 spint is 1 hectoliter. Het hectoliter gewicht van deze tarwe (ras=Delmare) is dus 80. Dat is erg hoog. Lincoln heeft een hectoliter gewicht van 72. Hoe hoger hoe beter, want dit gaat ten goede van de kwaliteit.

Vrijdag 23 augustus gaan we om 11.00 uur weer verder met dorsen. De zon is volop aanwezig dus kunnen we nu eerder beginnen. De combine verbuikt nogal wat diesel daarom word de dieseltank van de combine vol gepompt met diesel. Zo kan hij de hele dag weer verder. Deze dag is het ras Delmare geoogst wat op een ander perceel staat. Dit ras teel ik voor de vermeerdering. De geoogste korrels worden volgend jaar dus weer uitgezaaid. Dit ras tarwe stort ik tijdelijk in de schuur. Volgende week word deze tarwe opgehaald en gaat naar Agrifirm in Emmeloord. Voordat de combine dit ras kan oogsten moeten we om rasvermenging te voorkomen de combine grondig schoonmaken. Na de Delmare moest er ook nog een kopakker tarwe voor de uien gedorst worden. Om 16.00 uur was loonbedrijf De Waard hier klaar mee en kon direct door naar hun volgende klant die met smart zat te wachten om ook te kunnen dorsen.